برای بررسی اثر بيماری‌زايی قارچ Verticillium lecanii روی شته نخودفرنگی (Acyrthosiphon pisum) از فرم تجارتی قارچ (ورتالک) استفاده گرديد. پوره‌های سن دوم شته نخودفرنگی با غلظت‌های 10⁴، 10⁵، 10⁶، 10⁷ و 10⁸ کنيدی در ميلی‌ليتر قارچ و تيمار شاهد با آب مقطر و ماده خيس‌کننده Tween-80 محلول‌پاشی شد. هر غلظت با 30 شته و در سه تکرار بررسی گرديد. شته‌های تيمار شده در دمای 1±23 درجه سانتی‌گراد، رطوبت نسبی 3±97% و دوره نوری 8:16 ساعت (نور : تاريکی) نگهداری و روی ساقه‌های يونجه پرورش يافتند. واحدهای آزمايشی به طور روزانه و به مدت 12 روز نمونه‌برداری، و حشرات مرده و پوره‌های تازه متولد شده از روی گياه حذف گرديد.

فراورده ورتالک تلفات چشم‌گيری در شته‌های تيمار شده ايجاد کرد، به طوری که ميانگين درصد مرگ و مير از 93/6±55/45% در غلظت 10⁴ کنيدی در ميلی‌ليتر به 45/4±55/95% در غلظت 10⁸ کنيدی در ميلی‌ليتر افزايش يافت. LC₅₀ محاسبه شده 10⁴×14/5 کنيدی در ميلی‌ليتر بود، که نشان‌دهنده بيماری‌زايی زياد قارچ روی شته نخودفرنگی است. مقادير LT₅₀ با استفاده از آزمون بقا برای غلظت‌های 10⁵، 10⁶، 10⁷ و 10⁸ کنيدی در ميلی‌ليتر، به ترتيب 10، 8، 5/6 و 5 روز محاسبه شد. برای غلظت 10⁴ کنيدی در ميلی‌ليتر مقدار LT₅₀ در طول مدت بررسی به دست نيامد. مقادير آهنگ توليدمثل ويژه (R₀) با افزايش غلظت کنيدی کاهش چشم‌گيری يافت. ميانگين مقدار R₀ از 38/5±15/28 در شاهد به 81/1±15/5 در غلظت 10⁸ کنيدی در ميلی‌ليتر کاهش پيدا کرد. نتايج به دست آمده نشان می‌دهد که ورتالک می‌تواند به عنوان عامل کنترل کننده موثری برای شته نخودفرنگی محسوب گردد. پژوهش‌های تکميلی در شرايط طبيعی، و نيز ارزيابی اين فراورده عليه آفات ديگر توصيه می‌شود.