نويسندگان: غلامعباس صياد*، مجيد افيونی ، سيد فرهاد موسوی |
|
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومی |
|
چکيده مقاله: |
مشکلات مربوط به آلودگی خاک و منابع آب زيرزمينی به وسيله فلزات سنگين در دهه اخير افزايش يافته است. يکی از مسايلی که اخيراً جلب توجه کرده است، امکان آبشويی فلزات سنگين از طريق مسيرهای جريان ترجيحی و اسيدهای آلی محلول در خاک می باشد. به همين دليل نقش پوشش گياهی از طريق تأثير فيزيکی و شيميايی ريشه (به خاطرايجاد خلل و فرج در خاک و ترشح اسيدهای آلی) و در نتيجه ايجاد جريان ترجيحی میتواند مهم باشد. مطالعه حاضر به منظور بررسی امکان حرکت برخی فلزات سنگين در يک خاک آهکی و در حضور گياه (گلرنگ) انجام شد. آزمايش با استفاده از 12 ستون (با قطر 5/22 سانتیمتر و ارتفاع 50 سانتیمتر) دست نخورده خاک (Typic haplocalcids) و در گلخانه صورت گرفت. به ده سانتیمتری بالايی خاک نيمی از ستونها، به عنوان تيمارآلوده، 5/19کيلوگرم در هکتار کادميم،750 کيلوگرم در هکتار مس،150 کيلوگرم در هکتار سرب و1400 کيلوگرم در هکتار روی اضافه گشته و به خوبی مخلوط گشت. پس از دو هفته، در نيمی از ستونهای تيمارهای آلوده و غيرآلوده، گلرنگ (رقم کوسه) با تراکم 20 بذر در متر مربع کشت شد. پس از برداشت گياهان، ميزان محلول و قابل عصارهگيری با DTPA فلزات در مقطعهای 10سانتیمتری ستونهای خاک تعيين گرديد. ميزان غلظت فلزات در زهکش خروجی از ستونها در طول فصل کشت نيز اندازهگيری گرديد. نتايج نشان داد در عمقهای بيشتر از عمق اختلاط، ميانگين غلظت کادميم، مس و روی قابل عصارهگيری با DTPA در تيمار آلوده کشت شده به ترتيب 3/3، 5/1 و 5/1 برابر تيمار آلوده آيش افزايش (معنیدار در سطح 5 درصد) يافت. غلظت محلول کادميم، مس و روی نيز در تيمار کشت شده در مقايسه با آيش به ترتيب 4/2، 2/1 و 1/1 برابر افزايش داشت. غلظت سرب تفاوت معنیداری در دو تيمارآلوده کشت شده و آيش نداشت. ميزان جذب فلزات به وسيله گلرنگ نيز افزايش يافت که بيشترين افزايش مربوط به کادميم و روی و کمترين مربوط به سرب بود. ميزان غلظت کادميم، مس، سرب و روی در زهکش خروجی ستونهای آلوده کشت شده در مقايسه با ستونهای غيرآلوده کشت شده به ترتيب 32، 5/2، 6 و 7/2 برابر افزايش داشت. به عنوان نتيجهگيری کلی میتوان گفت اگرچه با افزايش غلظت فلزات در سطح خاک، ميزان جذب گلرنگ افزايش يافت ولی حضور گلرنگ باعث افزايش غلظت محلول و نيز حرکت فلزات مورد مطالعه در خاک گرديد. ترتيب عناصر برحسب سرعت حرکت در خاک به صورت Cd>Zn>Cu>Pb بود. |
|
واژههای كليدي: گلرنگ، فلزات سنگين، انتقال املاح، ستونهای دست نخورده، |
|
متن كامل [PDF 276 kb] |
|
|
|
نحوه استناد به مقاله |
Download citation data for: BibTeX | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks | Send citation data to: CiteULike | RefWorks | |
|
غلامعباس صياد ، مجيد افيونی ، سيد فرهاد موسوی . تأثير گلرنگ و کاربرد مس، کادميم، روی و سرب بر تحرک اين چهار عنصر در يک خاک آهکی . مجله علوم آب و خاك - علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی - Isfahan University of Technology. 1386; 11 (1) :55-68 |
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|